Stelt u zich voor: duizenden Merino-schapen grazen niet op gewone weilanden, maar tussen rijen zonnepanelen. Nee, dit is geen wilde toekomstfantasie — in 2022 startte een uniek experiment in het Wellington Solar Park in Nieuw-Zuid-Wales, Australië. Pas nu, drie jaar verder, zijn de resultaten bekend en zelfs ervaren onderzoekers stonden even te knipperen.
Waarom precies zonnepanelen én schapen?
Dat het vergroenen in Nederland doorzet, kan iedereen zien — maar in Australië zijn ze net zo vooruitstrevend. Het park, onder leiding van Lightsourcebp, EMM Consulting en Elders Rural Services, wilde weten: wat gebeurt er als schapen en zonnepanelen delen van hetzelfde land krijgen? De dieren werden gesplitst in twee groepen: de ene tussen zonnepanelen, de andere op klassiek grasland.
Gezondere schapen en betere wol?
Wat bleek? De schapen die tussen de zonnepanelen graasden, produceerden niet alleen méér wol, maar ook van hogere kwaliteit. De kwaliteit van hun vezels en de snelheid van de groei lagen merkbaar hoger dan bij de kudde op gewoon gras. Volgens de onderzoekers functioneerden de panelen spontaan als schaduwdoek en waren ze een droge schuilplek bij plotseling noodweer — ideale omstandigheden, zeker als het kwik richting 40 graden schiet.
Bescherming tegen hitte en regen
De zon brandt genadeloos in delen van Australië — bij ons komt dat ook steeds vaker voor. Dankzij de zonnepanelen hadden de schapen een koel plekje, wat stress en hittestuwing tegenging. Meteen werd duidelijk dat de dieren er rustiger en fitter uitbleven zien — zo’n detail waardoor je bijna zou vergeten dat er ook harde wetenschap achter schuilt.
Een onverwacht voordeel: minder parasieten?
Nog zo’n verrassende vondst: het aantal parasieten bij de schapen daalde. Mogelijk omdat de combinatie van schaduw, nieuw microklimaat en minder nat gras de levensduur van larven en andere beestjes beperkt. Voor veehouders klinkt dat als muziek in de oren — minder medicatie, minder verlies door ziekte.
- Beter dierenwelzijn — bescherming tegen weer en wind
- Hogere wolopbrengst — vezelkwaliteit gaf een plus
- Minder parasieten — mogelijk door veranderde leefomgeving
Heeft Nederland hier iets aan?
In 2025 duiken ook hier tussen Deventer en Venlo steeds vaker zonnepanelenparken op — en laten we eerlijk zijn: ruimte is schaars. Waarom niet combineren? Niet voor niets zegt Brendan Clarke, verantwoordelijk voor milieubeleid bij Lightsourcebp Australië en Nieuw-Zeeland: ‘We moeten sámen met veehouders verder kijken. Dit is pas het begin van wat agrivoltaics voor mens én dier kan betekenen.’
Tips als u wilt starten met schapen en zonnepanelen
- Kies rassen die gewend zijn aan wisselende weersomstandigheden — Merino, Texelaar, of zelfs ons eigen Veluws Heideschaap
- Controleer of de panelen voldoende hoog staan — zo kunnen de schapen er onderdoor en kan het gras goed groeien
- Laat regelmatig de gezondheid en wolkwaliteit checken door een regionale dierenarts
- Denk na over tijdelijke afrastering; in Nederland gebeurt een ‘grote uitbraak’ gek genoeg nog wel eens
Wat vooral blijft hangen: schapen en zonnepanelen gaan prima samen — op voorwaarde dat u inzet op dierwaardigheid en het lokale klimaat meeneemt. Schrik daarom niet als u binnenkort in de polder een kudde tegenkomt tussen glimmende panelen. Het is misschien wel de toekomst van duurzaam boeren.