De dierenwereld blijft ons verbazen — ook nu, in 2025. Terwijl iedereen praat over AI en gadgets, duikt de wetenschap nog steeds diep in de natuur. Zo verschijnen er steeds weer fascinerende vondsten. Denk aan insecten uit het Mioceen of dieren die zelf een exoskelet bouwen — en nu dus een ontdekking die letterlijk biologen hun wenkbrauwen deed fronsen.
Een doorbraak in teamwerk: nematoden bouwen torens
Onder leiding van dr. Serena Ding van het Max Planck International School of Living Matter onderzochten zij samen met postdoc Daniela Pérez een groep minuscuul kleine wormpjes: Caenorhabditis elegans — absoluut geen zeldzaamheid in de Nederlandse bodem. Wat ze zagen, had niemand nog ooit buiten het lab waargenomen: deze wormen blijken zich in de natuur te organiseren tot torens en zelfs brug-achtige structuren.
Eerder was dit bizarre groepsgedrag alleen in gestuurde experimenten ontdekt. Ditmaal bracht dr. Ding verrot fruit uit een boomgaard mee naar haar lab — u kent die oude elstar-appels aan het eind van het seizoen — en observeerde de dieren zoals ze in het wild leven. het resultaat? De nematoden werkten letterlijk samen: ze stapelden zich tot zuilen van enkele millimeters — niet slecht voor beestjes die met een loep nog nauwelijks zichtbaar zijn.
Waarom deze ontdekking zoveel losmaakt
In een interview met IFL Science legde Daniela Pérez het uit: “Torens van wormen waren vóórheen alleen bekend uit kunstmatige settings. Dit is de eerste keer dat het in de volle natuur is vastgelegd. Het is dus geen experimentele gekkigheid, maar écht ecologisch gedrag.” Geloof ons, in biologenkringen is dit groot nieuws.
Het geheim van collectieve kracht
Waarom bouwen deze wormpjes torens? De veldproeven van het onderzoeksteam geven antwoord: de wormen overbruggen ermee obstakels en kleine gaten. Individueel zouden ze stranden — maar samen vormen ze een superorganisme.
“In de natuur gedragen deze wormen zich als één geheel. Dat een zwerm simpele diertjes zo’n functionerende structuur maakt, blijft verbazingwekkend.”
— Serena Ding, onderzoeksgroep Max Planck International School
een ander opvallend detail: deze wormtorens reageren direct op aanraking én zijn bestand tegen passanten als spinnen of vliegen. Soms haken ze zelfs even mee — handig voor verspreiding.
Wat kunnen wij hier nou eigenlijk van leren?
- Zelfs de simpelste organismen kunnen door samenwerking obstakels overwinnen.
- Complex gedrag ontstaat niet alleen uit intelligentie — maar juist ook uit collectiviteit en spontaan samenwerken, ongeacht rangorde of “leider”.
- Er is nog zoveel niet ontdekt in onze eigen achtertuin — kijk bijvoorbeeld eens onder een steen vlakbij het Vondelpark, en je zult verbaasd zijn wat voor ecosystemen zich daar afspelen.
De samenwerking van deze minuscule “bouwvakkers” laat opnieuw zien: biologie blijft verrassen, ook anno 2025. wie weet welke fascinerende ontdekkingen de Hollandse natuur ons de komende jaren nog brengt. Even opletten dus, als u de volgende keer de compostbak omkeert in de tuin — misschien kijkt u naar het volgende hoofdstuk uit een nog ongeschreven biologieboek.