Op 11 juni lanceerde Netflix een documentaire die tot in detail onthult wat er gebeurde rondom de Titan, de onderzeeër van OceanGate die implodeerde tijdens zijn bezoek aan het wrak van de Titanic in 2023.
De tragische dood van de vijf inzittenden bracht een lastige vraag naar boven: is het het waard om je leven te riskeren om de gezonken Titanic in de Noord-Atlantische Oceaan te bezoeken? En dat terwijl de tijd dringt — diverse wetenschappers ontdekten een bacterie die stukje bij beetje delen van het schip opeet. Zelfs de kapiteinshutten zijn niet veilig.
In combinatie met zeestromingen en verraderlijke weersomstandigheden, voorspellen experts dat de Titanic in 2050 nagenoeg geheel verdwenen zal zijn. Wat rest is vooral het verhaal van een enorme tragedie.
Halomonas titanicae: piepklein, ijzersterk
De Mexicaanse YouTuber Alan Estrada benoemde het al tijdens zijn expeditie met de Titan. Die mysterieuze, roestkleurige sluiers aan het wrak — vaak aangezien voor gewone corrosie — zijn eigenlijk opgebouwd uit een bacterie die in 2010 werd ontdekt: Halomonas titanicae. Deze eencelligen voeden zich met ijzer en knabbelen zo langzaam maar zeker het schip weg. In zijn vlog uit 2022, na een mislukte eerste poging, liet Alan dit goed zien.
Wat doet deze bacterie precies? Halomonas titanicae knaagt het metaal aan, hecht zich aan het staal en vormt met andere micro-organismen een soort levende roestlaag. Het versnelt corrosie en het verdwijnen van metalen structuren. Opvallend: het wrak ligt bijna 4 kilometer diep—in de ijskoude, donkere en zoute wateren van de Noord-Atlantische Oceaan.
“De Titanic blijft voorlopig nog wel liggen”
Wetenschappers hebben inmiddels aardig wat kennis vergaard over hoe deze bacteriën óverleven op zulke extreme plekken als de zeebodem bij de Titanic. Helemaal duidelijk is hun invloed op roestvorming nog niet. En dat baart zorgen: dezelfde bacteriën vormen een serieuze dreiging voor boorplatforms en andere ijzeren constructies op grote diepte, aldus Science in School.
Ook zijn deze organismen nu een interessant onderzoeksobject vanwege hun vermogen te overleven bij fluctuaties in zoutgehalte. Alan Estrada liet in zijn video zien hoe de microben het staal aantasten. Zijn conclusie? “Hoe erg de achteruitgang ook is, de Titanic zal voorlopig nog wel op de zeebodem liggen.”
Kansen (en risico’s) voor de toekomst
Onderzoekers denken dat deze ijzeretende bacteriën in de toekomst ook nieuwe toepassingen kunnen krijgen: van natuurlijke afbraak van metaalafval tot ondersteuning bij milieubeheer in de oceaan. Met één belangrijke kanttekening — waarschijnlijk zullen historische wrakken in de zee onherroepelijk verloren gaan wanneer de Halomonas haar werk doet.
Wist u dit?
- De bacterie leeft alleen onder bijzondere omstandigheden, met extreem weinig zonlicht en hoge druk.
- Het wrak van de Titanic ligt dichter bij Ierland dan bij Amerika, bijna halverwege de Atlantische Oceaan.
- Volgens recente berekeningen smelt het staal letterlijk onder invloed van de bacterie en diepzeeroest.
- Binnen 25 jaar kunt u het wrak mogelijk alleen nog digitaal bewonderen — of in het Maritiem Museum Rotterdam, waar ze prachtige 3D-modellen tonen.
Het blijft fascinerend en een tikje verdrietig: deze stille, onbekende levensvormen zijn nu de laatste bezoekers van een van de beroemdste wrakken aller tijden.