Een unieke blik in het menu van een prehistorisch reus
Onderzoekers van de Curtin Universiteit hebben in Queensland, Australië, iets zeldzaams gevonden: de resten van een dinosaurusdiner van zo’n 100 miljoen jaar geleden. In het buikgebied van een Diamantinasaurus matildae, oftewel de robuuste ‘Matilda’, ontdekten ze een verrassend goed bewaard plantenbuffet. Dit bevestigt niet alleen dat titanosauriërs echte vegetariërs waren, maar onthult ook hoe weinig deze kolossen hun eten verwerkten vóór inslikken — de spijsvertering werd grotendeels overgelaten aan hun microbiomen.
Eindelijk zekerheid over het dino-dieet
Nooit eerder werd zo’n authentieke voedingsinhoud gevonden bij sauropoden — en dat terwijl hun fossielen op elk continent liggen. Stephen Poropat, hoofdonderzoeker, geeft aan dat deze vondst eerdere vermoedens bevestigt die onderzoekers vooral moesten baseren op tandenslijtage, kaakvorm en nek-lengte. Nu ligt er eindelijk tastbaar bewijs op tafel.
Waarom weten we zo weinig over dinosaurusmaaginhoud?
Het vinden van bewaarde voedselresten bij dinosaurussen is zowat de heilige graal voor paleontologen. Zeker bij sauropoden — de langnekken die in het Jura en Krijt de aarde domineerden — ontbraken zulke vondsten. Pas nu komt daar verandering in.
Maak kennis met Matilda: de Australische reus met een volle maag
- Gevonden in 2017 in Winton, Queensland
- 2,5 meter schofthoogte als jongvolwassene
- Verwachte lengte: zo’n 16 meter, met nek en staart meegerekend
Tijdens de opgraving merkten de onderzoekers een laag gebroken gesteente op met tal van goed bewaarde plantenfossielen — de maaginhoud van Matilda. Wat bleek? Deze jonge titanosauriër had een gevarieerde hap: naaldbomen, zaadvarens, bloemplanten… Alles wat ze te pakken kon krijgen, ging naar binnen zonder al te veel kieskeurigheid.
Niet zo’n fijnproever als je zou denken
Matilda ‘at’ door plantaardig voedsel af te snijden, maar kauwen deed ze amper. Dat betekent dat haar spijsvertering vooral draaide op fermentatie door bacteriën in haar darmen. De onderzoekers vonden niet alleen bladeren en jonge scheuten, maar zelfs sporen van bloemplanten — verrassend genoeg, omdat die pas kort daarvoor in Australië waren verschenen.
Wat vertelt deze vondst over het ecosysteem van toen?
De aanwezigheid van veel verschillende plantensoorten ondersteunt het idee dat sauropoden een enorme invloed hadden op hun omgeving. Ze werkten zich zonder onderscheid door allerlei gewassen heen — letterlijk met de reikwijdte waar menig giraffe jaloers op zou zijn.
Een interessant detail: jonge sauropoden, zoals Matilda, aten vooral laag groeiende planten. Maar naarmate ze groeiden, kregen ze toegang tot hogere takken en jonge scheuten van naaldbomen en zaadvarens. Het soort dieet veranderde dus met de leeftijd — en waarschijnlijk ook met de seizoenen.
Wetenschap met een korreltje zout?
Hoewel deze ontdekking bijzonder is, waarschuwen de wetenschappers voor overhaaste conclusies. Deze maaginhoud vertelt alleen wat over één (al dan niet gestreste) jongvolwassen sauropode — niet meteen over de hele groep, of over elke tijd van het jaar. Toch lijkt het duidelijk: grootschalige, niet-selectieve voeding was waarschijnlijk de succesformule die deze giganten door 130 miljoen jaar evolutie heeft geholpen.
Waarom is deze vondst relevant voor nu?
Leren van het dieet van de grootste en oudste herbivoren ter wereld geeft inzicht, niet alleen in onze planeetgeschiedenis, maar ook in hoe plantenetende reuzen hun omgeving beïnvloeden. Wie nu door de duinen van Zeeland wandelt, of in een Gronings bos, kijkt onbewust misschien naar verre verwanten van Matilda’s favoriete hap.
Kleine details maken het verschil
- De plantenresten bevatten jonge knoppen, bracteeën en peulen — vooral van naaldbomen en zaadvarens. Makkelijk verteerbaar en rijk aan energie.
- Biomarkers in de resten duidden op de aanwezigheid van én ‘oude’ gymnospermen (zoals sparren en dennen) én vroege bloemplanten.
- De ontdekking gebeurde in een lokale rotsformatie die typisch is voor Queensland — een plek die nu vooral bekendstaat om Outback-tracks, niet om dino’s.
Samengevat
In 2025, met spectaculaire technologie en data, blijft het oude Australië nog altijd voor verrassingen zorgen. Deze vondst is een klein, maar veelbetekenend puzzelstuk in het verhaal van het leven op aarde. Wie weet wat er morgen tijdens een nieuwe opgraving uit de dino-buik rolt?