Wist u dat het 5-eurobiljet alweer sinds januari 2002 in onze portemonnee zit? Vanaf het prille begin — toen samen met alle andere eurobiljetten gelanceerd — is dit het kleinste biljet qua waarde én afmeting. Zelfs nu, 23 jaar verder, herkent u het grijswitte briefje direct uit de stapel. En toch staat er een grote verandering voor de deur.
5-eurobiljet: van mijlpaal tot klassieker
Dat bescheiden briefje was destijds een echt keerpunt. Het betekende het definitieve afscheid van de gulden, net als in Frankrijk, waar men overstapte van de 20 frank. Opeens hadden we allemaal een gezamenlijke valuta in Europa — een historisch moment dat niemand snel vergeet.
In al die jaren groeide het 5-eurobiljet uit tot een dagelijks betaalmiddel: u betaalt er uw koffie mee op Utrecht Centraal, haalt een Parool bij de kiosk of zelfs een tramkaartje in Rotterdam. Dankzij het compacte formaat (120 x 62 mm) en de eenvoudige kleur vindt iedereen het snel terug in de portemonnee — handig, vooral bij drukte op de markt.
- Opvallend door het klassieke Europese architectuurthema, met bruggen en vensters
- Sinds 2013 voorzien van vernieuwde beveiliging: watermerk, hologram, metaaldraad
- De Europese symbolen en sterren blijven altijd zichtbaar
Hoewel betalen tegenwoordig vaak contactloos gebeurt — met de OV-chipkaart of gewoon met uw telefoon — blijft het 5-eurobriefje onvervangbaar bij veel fysieke aankopen. Logisch: een brood in de bakkerij in Amsterdam nog even snel afrekenen? Met cash gaat ’t nét iets vlotter.
Een nieuwe look in zicht
Toch is er nieuws: in 2026 introduceert de Europese Centrale Bank (ECB) een volledig nieuwe serie eurobiljetten. Die 5-eurobriefjes die u nu kent, zijn dan geschiedenis. De plannen liggen inmiddels klaar en de ontwerpwedstrijd is gestart.
Wat verandert er? De ECB kiest nadrukkelijk om de euro als “cultureel erfgoed” op de kaart te zetten. Daarom krijgen de nieuwe biljetten rijke portretten én symbolen uit onze Europese geschiedenis. Er zijn twee hoofdthema’s: ‘Europese cultuur’ en ‘rivieren & vogels — kracht en diversiteit’.
Zo wordt elk biljet straks een stukje van de gezamenlijke Europese schatkist. Op de nieuwe 5-euro prijkt niemand minder dan Maria Callas: een opera-icoon van de twintigste eeuw met een indrukwekkend verhaal. Geen toeval trouwens — haar muziek leeft vandaag in concertzalen door heel Nederland nog net zo hard.
- 5 euro: Maria Callas (opera)
- 10 euro: Ludwig van Beethoven
- 20 euro: Marie Curie, vergezeld van een lerares — kennisoverdracht als ode aan onderwijs
- 50 euro: Miguel de Cervantes, geflankeerd door gepassioneerde lezers
- 100 euro: Leonardo da Vinci en zijn meesterwerken
- 200 euro: Bertha von Suttner, pionier voor vrede in Europa
Hoe worden de nieuwe eurobiljetten straks gekozen?
De karakters zijn dus al bepaald, maar het ontwerp is nog niet helemaal definitief. Daar worden lokale kunstenaars en ontwerpers bij betrokken. De ECB organiseert momenteel een wedstrijd voor grafisch ontwerpers uit heel de Europese Unie — een mooie kans voor creatieve breinen uit bijvoorbeeld Groningen, Eindhoven of zelfs Leeuwarden.
Vervolgens mogen burgers een voorkeur uitspreken. zodra de populairste designs gekozen zijn, beslist de ECB over het uiteindelijke ontwerp. Daarna start de geleidelijke invoering en verdwijnen de oude biljetten langzaam uit ons dagelijks leven.
Wat ik interessant vind: deze vernieuwingsslag voegt niet alleen extra veiligheid toe, maar onderstreept ook hoezeer geld leeft als cultuurdrager. Een eurobiljet als miniatuurmuseum in de hand — pakkender kan het bijna niet.
Waarom deze vernieuwing nú belangrijk is
Veel Nederlanders merken dat elektronisch betalen snel toeneemt — zelfs de lokale kaasboer in Haarlem biedt tegenwoordig Tikkie aan. Toch blijven contante betalingen relevant, denk maar aan de marktkramen in de Jordaan of kleine lunchzaken. Door de vernieuwing blijft het betaalmiddel future-proof én wordt de identiteit van Europa steviger: herkenbaar, divers, levendig.
Dus, mocht u binnenkort nog een van die vertrouwde 5-eurobriefjes tegenkomen bij het wisselgeld — kijk er nog even goed naar. In 2026 schrijft de euro een fris hoofdstuk bij, vol symboliek en met een stevige knipoog naar Europese trots.