De biodiversiteit van de rivier de Taag zit vol verrassingen in 2025. Recentelijk zijn er meldingen van grote, behaarde zwemmers – een diersoort die al eeuwen als uitgestorven gold op het Iberisch schiereiland – opgedoken in de Taag. Nederlandse biologen en lokale waterautoriteiten zijn nu druk bezig om te achterhalen waar deze dieren vandaan komen en wat hun herintrede betekent voor het ecosysteem.
Deze ontdekking zorgt voor gefronste wenkbrauwen bij menig expert. Is het een spontane terugkeer, of zijn de dieren (onbedoeld) door de mens weer geïntroduceerd?
Welk ‘uitgestorven’ dier zien we plotseling terug in de Taag?
Onderzoekers bevestigen met enige opwinding de aanwezigheid van de Euraziatische bever (Castor fiber) in de Taag. deze imposante knager, tot 90 centimeter lang en zo’n 30 kilo zwaar, was eeuwenlang verdwenen uit Zuid-Europa door overbejaging en landschapsveranderingen.
- Al in 2003 werden de eerste bevers weer gesignaleerd, na de stiekeme loslating van dieren in het stroomgebied van de Ebro.
- Pogingen om ze te verwijderen liepen uit op een fiasco — sindsdien breidt hun leefgebied zich uit.
- Volgens de Spaanse wet is de bever inmiddels een beschermde, inheemse soort.
De eerste waarneming in de Taag dateert van juni 2024 bij Zorita de los Canes (Guadalajara), zoals beschreven in het tijdschrift Galemys–Spanish Journal of Mammalogy. Biologen Marco Ansón en Celia García-Prendes stuitten op duidelijke beversporen — afgeknaagde takken, dammen, voetafdrukken — en uiteindelijk op de dieren zelf, waar men in menig Nederlands ecoduct jaloers op zou worden.
Hoe zijn deze bevers in de Taag terechtgekomen?
Volgens de specialisten is het onwaarschijnlijk dat de bevers uit eigen kracht hierheen zijn gezwommen — de vindplek ligt meer dan 100 kilometer verwijderd van de dichtstbijzijnde bekende populatie. De kans is groot dat bevers zijn uitgezet via een niet-geregistreerd project of hobbyisten. Tussentijdse meldingen ontbreken volledig — een opvallend detail.
De Nederlandse en Spaanse milieudiensten volgen de situatie nauwgezet. Ze onderzoeken hoe de dieren de rivier gebruiken, of ze schade veroorzaken en of extra actie nodig is. In de provincie Castilla-La Mancha zijn monitoringssystemen opgezet om de beverpopulatie en hún invloed op de lokale natuur bij te houden.
Wat zijn de gevolgen voor het ecosysteem rond de Taag?
De Euraziatische bever is berucht én beroemd om zijn talent om aquatische landschappen te veranderen. In tegenstelling tot bijvoorbeeld de Amerikaanse rivierkreeft of de meerval (die in Spanje problemen veroorzaken), is de impact van de bever vaak tweezijdig:
- Ze creëren nieuwe moerassen en natte zones door het bouwen van dammen.
- Ze helpen bij waterzuivering: hun bouwwerken filteren vuil en houden sediment vast.
- Ze brengen extra variatie: vogels, vissen en amfibieën profiteren van de nieuwe structuren.
Toch zijn er zorgen: conflicten met landbouw en infrastructuur liggen op de loer, bijvoorbeeld als bevers zich nestelen bij de dijk van de Lek of in de uiterwaarden van Overijssel. In Spanje kijken overheden kritisch naar de gevolgen voor akkers, percelen en waterbeheersing.
Welke andere zoogdieren leven er eigenlijk aan de Taag?
Met z’n 1007 kilometer is de Taag niet alleen de langste rivier van het Iberisch schiereiland, maar ook een levensader voor de Europese natuur. Het water slingert van de bergen bij Teruel tot ver voorbij Lissabon, en onderweg vind je verrassende medebewoners:
- De iberische lynx (Lynx pardinus) – ultra-zeldzaam en streng beschermd.
- De iberische wolf (Canis lupus signatus) – slechts sporadisch gezien in het gebied.
- De Europese otter (Lutra lutra) – vooral te vinden in schonere zijrivieren.
- De wilde kat, de bunzing en – als nieuwkomer – de Amerikaanse marter.
heeft u zich wel eens gerealiseerd hoeveel soorten trekvogels, amfibieën en inheemse vissen er óók rond de Taag leven? Elk jaar passeren duizenden dieren – reden te meer om deze rivier, ook in Nederland waar het water steeds internationaler wordt beheerd, extra te beschermen.
Waarom is deze bever-comeback in de Taag zo bijzonder?
De herintrede van de Euraziatische bever is zowel ecologisch waardevol als best bijzonder: het toont dat natuur verrassend veerkrachtig kan zijn. Het roept echter ook vragen op — over beleid, monitoring én menselijk ingrijpen. Wie weet volgen er binnenkort wel meer ‘uitgestorven’ soorten die opduiken op onverwachte plekken. Heeft iemand de eland al gespot bij het Vechtplassengebied?
Onthoud: elke waarneming telt. Heeft u een bever gezien aan de Nederlandse kant van de Taag? Meld het vooral bij de Zoogdiervereniging of het Rivierenlandschap. Zo helpen we samen om het verhaal van onze rivieren up to date te houden.