Het beeld is even absurd als het onvergetelijk — een stroom van tienduizenden felgekleurde eendjes die de Alzette in Luxemburg langzaam vullen. Op 26 april 2025 vierde het land alweer voor de 24e keer de Duck Race, een liefdadigheidsevenement dat traditiegetrouw uitgroeide tot een ware publiekstrekker. En eerlijk is eerlijk: zelfs onder de grijze Hollandse luchten roept dit festijn vragen op, zeker nu het bewustzijn rond plasticvervuiling groeit.
Wat is de Duck Race?
Bij deze opmerkelijke race nemen geen atleten deel, maar 20.000 rubberen eendjes — elk ‘geadopteerd’ door iemand uit het publiek voor vijf euro per stuk. De hoofdprijs? Onder meer een gloednieuwe Volkswagen Polo, een luxe buitenkeuken van lokale fabrikant Boretti (6.500 euro waard!) of een high-end Cannondale e-bike. De hele opbrengst van de loterij gaat rechtstreeks naar goede doelen zoals Farmaceuten Zonder Grenzen, Ayuda a Benín en Study-Help ASBL.
bekende Luxemburgers zoals vicepremier Xavier Bettel en burgemeester Lydie Polfer waren dit jaar weer van de partij — de Duck Race is hier inmiddels een soort Koningsdag.
Maar… het milieu dan?
Wat ons — en veel omwonenden, trouwens — niet loslaat, is het milieu-effect van het hele gebeuren. 20.000 rubberen eendjes in een rivier? Zelfs met de beste bedoelingen is dat bij uitstek plasticvervuiling. Verschillende natuurverenigingen uit de Benelux, waaronder Natuur & Milieu, uitten dan ook zorgen. Elk jaar komt er zo een kleine ton aan nieuw plastic in het water terecht. Dat is bepaald geen onschuldig kinderspel.
Critici stellen terecht dat het evenement —onbedoeld— het verkeerde voorbeeld geeft: plastic hoort niet thuis in onze rivieren, al is het zogenaamd tijdelijk. Daarnaast duurt het opruimen van al die eendjes uren, en is een kleine rest altijd moeilijk terug te vinden. In 2024 dreef er volgens lokale vissers nog steeds ergens een felgeel exemplaar tussen de waterplanten.
De reactie van de organisatie
Deelnemende omroep Eldoradio verdedigt zich fel: de race zou klimaatneutraal zijn door deelname aan een CO2-compensatieproject en is bovendien onderdeel van de AntiGaspi-campagne tegen voedselverspilling. alle eendjes worden volgens hen na afloop minutieus uit het water gehaald. Toch baren de beelden van felgeel plastic tegen de achtergrond van een groene rivier steeds meer mensen zorgen — zéker nu plastic in Europese rivieren zo’n heet hangijzer is geworden.
Wat betekent dit voor Nederland?
Ook in ons land worden er nog steeds Duck Races georganiseerd — denk aan races in Zwolle of Maastricht, vaak als onschuldig dorpsfeest, compleet met poffertjeskraam. Maar de discussie in Luxemburg legt een pijnpunt bloot: hoe ver mag je gaan voor het goede doel? En zijn er misschien milieuvriendelijker alternatieven?
- Kies bijvoorbeeld vaker voor digitale loterijen of kunstobjecten die in het water drijven en herbruikbaar zijn.
- Lokale bedrijven als Dopper of Tony’s Chocolonely bieden prima prijzen zonder plasticgebruik.
- En betrek natuur- en milieugroepen: zo blijft het feest verantwoord én leuk.
Kleine acties, groot verschil
Uiteindelijk willen we allemaal hetzelfde — een gezellige maatschappij en een groene wereld. De Duck Race in Luxemburg is een opvallend voorbeeld van hoe goede bedoelingen en milieubewustzijn soms wringen. het gesprek hierover voeren zorgt ervoor dat we scherp blijven. Zoals mijn buurvrouw laatst zei: “Als het maar veilig en schoon blijft. Onze kinderen zwemmen daar tenslotte.”