Het klinkt als een filmscène: Michel Dupont, een nuchtere boer van 52 uit het landelijke Auvergne, loopt in 2025 over zijn veld en ziet iets glinsteren in de aarde. Voor hij het weet, stuit hij op een enorme goudaderschatting – goed voor maar liefst 4 miljard euro. Maar het Franse mijnrecht haalt hem direct weer met beide benen op de grond: alles onder de oppervlakte is eigendom van de staat, niet van de boer. De vondst is dus letterlijk en figuurlijk buiten zijn bereik gezet. een bizarre situatie die je als Nederlander nauwelijks voor kunt stellen.
Het Franse mijnrecht: waarom de boer zijn goud niet mag houden
Volgens het Code Minier, de Franse mijnwet, hoort alles wat onder de grond zit toe aan de overheid. Je kunt wel eigenaar zijn van de grond erboven — maar wat eronder verstopt zit, is geen privébezit meer. Dit betekent dat Michel Dupont nul aanspraak heeft op zijn eigen ontdekking. Hij mag niet zoeken, niet verkopen en niet zonder toestemming graven. Voor elke stap zijn vergunningen nodig, met nogal wat papierwerk en eindeloze bureaucratie. Daar zouden we in Nederland trouwens ook gek van worden.
Stapels regels vóór er ook maar een schop de grond in mag
Het openen van een goudmijn in Frankrijk is minder makkelijk dan een rondje doen bij de kaasboer. Voor de overheid de toestemming geeft moeten er meerdere stappen gezet worden:
- Een uitgebreid geologisch rapport – meestal uitgevoerd door het nationaal onderzoeksbureau BRGM
- Een milieueffectrapportage – inclusief de impact op flora, fauna én (mag niet ontbreken) waterkwaliteit
- Openbare inspraak – buren en andere betrokkenen mogen hun mening geven en bezwaar maken
Pas als deze fasen doorlopen zijn, wordt er beslist: mag er daadwerkelijk gegraven worden of niet? Meestal duurt zo’n traject minstens twee jaar. Geen wonder dat veel projecten het nooit halen.
| Stappen | Verantwoordelijke partij | Duur (ongeveer) | Belangrijk document |
|---|---|---|---|
| Geologisch rapport | Frans Geologisch Instituut (BRGM) | 3-6 maanden | Technisch dossier |
| Milieueffectstudie | Bureau voor Milieuonderzoek | 6-12 maanden | Milieurapport |
| Openbare raadpleging | Gemeente | ca. 30 dagen | Bezwaarverslag |
| Mijnconcessie | Staat/Ministerie | 6-12 maanden | Officieel decreet |
Kans op werkgelegenheid, maar zorgen overheersen
Volgens ramingen bevat de gevonden goudader vijftig ton puur goud. De mogelijke bonus? Honderden directe banen, wat een sterke impuls zou betekenen voor het vaak vergrijzende platteland van Auvergne. Maar de lokale bevolking en milieuorganisaties laten zich niet zomaar overbluffen door goudkoorts. Zij vrezen juist vervuiling van rivieren, lawaai en verlies van landschap. “Wij houden gewoon van de rust hier,” zegt een buurtgenoot. Begrijpelijk, toch?
Een paar jaar geleden liep iets soortgelijks af in Frans-Guyana: daar kwam na massale protesten en maandenlange rechtszaken geen enkele goudmijn. Bescherming van natuur won het van het economische voordeel. Gaat Auvergne diezelfde kant op?
Wat kan Michel Dupont nu wél doen?
- Zelf een officiële onderzoekslicentie aanvragen óf samenwerken met een professionele mijnbedrijf
- Milieurapporten en andere vereiste studies indienen bij de verantwoordelijke instanties
- Bij een ‘groen licht’: onderhandelen met de staat over financiële compensatie — vaak in de vorm van royalty’s
Zorg wél dat u goed juridisch wordt bijgestaan — mijnrecht en milieuwetgeving zijn zelfs voor experts een mijnenveld. Tip: er zijn specialisten in Parijs én in Lyon die alleen hierop focussen. Dat kost wat, maar kan een hoop ellende schelen.
En nu? De goudschat blijft voorlopig onaangeroerd
Zolang de onderzoeken lopen, blijft de vondst goed afgesloten — en zijn de ambtenaren even harde wachters als het oude fort Bourtange. Of Michel ooit iets ziet van zijn miljardenvondst? Daar kan alleen de tijd (en de Franse bureaucratie…) antwoord op geven.
Wist je trouwens dat in Nederland het delven van delfstoffen óók via de Mijnbouwwet verloopt, en dat de overheid daarbij meestal ook eigenaar is van ondergrondse grondstoffen? Zo uniek is Frankrijk dus niet – maar 4 miljard in goud vind je hier zelden tussen de aardappels.