Elk jaar gooien Nederlanders bergen oude elektronica weg — vaak zonder te weten dat ze daarmee letterlijk goud in de afvalcontainer laten verdwijnen. We zijn gewend dat niet alles wat blinkt echt goud is, maar bij oude laptops, mobieltjes of zelfs MP3-spelers zit het verhaal net anders. Nieuw onderzoek van de ETH Zürich laat zien: op de printplaten in onze oude apparaten schuilt soms tot wel 22 karaat goud. Verrassend, toch? De meeste mensen staan er nooit bij stil en dat verklaart meteen waarom zoveel waarde gewoon verloren gaat in de prullenbak.
Dankzij een slimme doorbraak van Zwitserse wetenschappers kunnen we hier iets aan doen — en straks mogelijk kostbaar metaal terugwinnen waar we nu afval zien. In dit artikel leg ik uit hoe deze methode werkt en wat dat betekent voor de toekomst van elektronisch afvalbeheer — niet alleen wereldwijd, maar ook hier in Nederland.
Nieuwe methode: Zwitsers halen goud op een duurzame manier uit oude apparaten
Volgens het Global E-Waste Monitor rapport veroorzaakten we in 2024 meer dan 62 miljoen ton elektronica-afval — dat is meer dan 3 kilo per Nederlander! Zonde voor het milieu én voor de grondstoffen die verloren gaan. daarom zoeken experts naar recyclingmethodes die het milieu sparen en tegelijk kostbare metalen als goud maximaal terugwinnen.
Waar bestaat deze nieuwe aanpak uit? Kort gezegd: onderzoekers dompelen de printplaten van oude apparaten onder in een speciale vloeistof. Daarbij gebruiken ze een eiwit-aerogel — gemaakt uit simpelweg weipoeder, een restproduct van kaas — dat selectief goudionen opvangt. Daarna volgt een gecontroleerde verhitting, waarbij een brokje stevig, zuiver goud van tot wel 22 karaat overblijft. Geloof het of niet: 20 afgedankte moederborden leveren samen zo’n 450 milligram puur goud op.
Denk er eens over na hoeveel ongebruikte toestellen stof liggen te vangen in Nederlandse kantoren of bij u thuis. Dit innovatieve systeem pakt niet alleen de verspilling van metalen aan, maar voorkomt ook de milieuschade van klassieke extractiemethoden met agressieve chemicaliën zoals kwik of cyanide. Het is een cleane én slimme stap richting circulaire economie.
Hoe werkt deze goudwinning precies? En waarom is het zo interessant voor Nederland?
Het mooie van het Zwitserse proces is dat men werkt met wat wij anders zouden weggooien — in dit geval weiproducten van de zuivelindustrie. na verhitting onder de juiste zuurgraad ontstaan er amyloïde fibrillen, die daarna een sponsachtige aerogel vormen. En deze ultralichte structuur zuigt het goud uit de metaalmix van oude printplaten — zónder andere, schadelijke metalen op te slurpen.
- Er hoeft minder schadelijk goud gedolven te worden uit nieuwe mijnen
- Oud weipoeder krijgt een tweede leven, dus dubbele milieuwinst
- De CO₂-uistoot is vele malen lager dan bij standaard goudwinning
- En — niet onbelangrijk — de kostprijs: de onderzoekers berekenden dat één gram teruggewonnen goud slechts zo’n €1 kost. Ter vergelijking: de goudprijs per gram ligt op de markt al rond de €50 in 2025
Wilt u de voor- en nadelen in één oogopslag zien? Hier is een overzichtelijke tabel:
| Aspect | Voordelen | Nadelen |
|---|---|---|
| Milieu-impact | Minder e-waste, minder vervuiling | Hulpbronverbruik uit zuivel moet afgewogen worden tegen plantaardige alternatieven |
| Economische waarde | Terugwinnen van goud is spotgoedkoop vergeleken met verkoopwaarde | Vergt flinke investeringen in recycling-infrastructuur |
| Andere metalen | Kans op combinatie met andere technieken (zoals pyrometallurgie of hydrometallurgie voor koper, nikkel of palladium) | Deze innovatie moet zich nog bewijzen op grote industriële schaal |
Deze aanpak kan — behalve voor goud — in de toekomst ook werken voor koper, nikkel of zelfs palladium. Dat is goed nieuws voor iedereen die inzet op een circulaire economie en minder afhankelijk wil zijn van mijnbouw. Slim recyclen, langer met grondstoffen doen — het kan, als we samen kiezen voor innovatie.