Diep onder het ijzige hart van Antarctica heeft een internationaal team van wetenschappers een ontdekking gedaan die onze kennis over polaire smeltprocessen – en hun gevolgen voor de wereld – letterlijk herschrijft.
De expeditie vond plaats bij de Kamb-ijslijn, aan de westkant van Antarctica. Daar moesten de onderzoekers zich een weg banen door bijna 500 meter massief ijs – een van de extreemste plekken op aarde — om er te komen.
Een verborgen, levendig ecosysteem
Het doel? Ontdekken wat er zich onder de Ross-ijskap afspeelt. Dit gigantische ijsplateau vormt als het ware een natuurlijke dam: het houdt een enorme hoeveelheid landijs tegen die anders rechtstreeks in zee zou terechtkomen.
Maar wat ze daar vonden, verraste zelfs de meest ervaren onderzoekers en opent totaal nieuwe richtingen voor klimaatonderzoek.
Al tientallen jaren werd vermoed dat er dynamische watersystemen onder dat dikke pak Antarctisch ijs moesten zijn. Alleen: echt bewijs, en al helemaal op deze diepte? Dat kreeg nog nooit iemand onder ogen.
De eerste stappen van het onderzoek
Door de boor kwam uiteindelijk een camera naar beneden – de beelden waren meteen totaal anders dan wat je aan het oppervlak ziet. Aanvankelijk was het alleen een donkere, brede ruimte met trage stromingen — geen duidelijke tekenen van leven.
Maar hoe meer data, hoe puzzelachtiger het werd. Patronen in de stromen en temperatuurverschillen leidden tot meer onderzoek en uiteindelijk tot een doorbraak.
De grote ontdekking onder het ijs
Het systeem onder het ijs was alles behalve bevroren of stilstaand: er bleek een actief rivierbed te zijn, gevoed door subglaciale meren die regelmatig hun water lozen.
Deze waterstromen schuren het ijs van onderen weg — wat de Ross-plateau verzwakt en sneller doet glijden richting zee. Resultaat? De zeespiegel stijgt nog sneller dan we vreesden.
Toen de wetenschappers verder keken, ontdekten ze niet alleen water – maar ook leven. Op ruim 400 kilometer van open zee, verscholen onder een kilometer ijs, bewogen kleine organismen die leken op kreeftjes in het absolute duister.
Wat eerst een geologisch schouwspel leek, bleek een vrijwel onbekende subglaciale rivier – met een afgesloten ecosysteem dat hier al duizenden jaren overleeft, helemaal los van de buitenwereld. Dat is behoorlijk spectaculair. je vraagt je meteen af wat er zoal nog meer verborgen zit onder dat eindeloze pak ijs.