Rondom Xi’an, in het hart van de voormalige Qin-hoofdstad, liggen duizenden terracottakrijgers – ooit rood, blauw, roze of goud, nu vooral vaal en zonder verf. Ruiters, boogschutters, lansenvechters en strijdwagens – allemaal bewaken ze een ongekend bouwwerk dat vandaag nog steeds ongeschonden is: het mausoleum van de eerste keizer van China, Qin Shi Huangdi. Maar waarom heeft niemand het centrale graf ooit betreden?
De keizer: legende, macht en mysterieuze rustplaats
Volgens oude Chinese kronieken – deels opgetekend door National Geographic – werd de koning van Qin omschreven met een kromme neus, smalle ogen, ‘de borst van een roofvogel en de stem van een jakhals’. zijn reputatie was hard, zijn hart ongenadig als dat van een tijger.
Het mausoleumcomplex is werkelijk verbluffend: 20.000 m² aan ondergrondse gangen met zo’n 8000 levensgrote krijgers, zwaar bewaakt door slimme vallen, speren, explosieven én rivieren van vloeibaar kwik. Alles gebouwd in 36 jaar, enkel om één man een hemelse rust te geven.
Waarom blijft het keizerlijke graf onaangeroerd?
Qin Shi Huangdi was niet alleen de eerste keizer, maar ook de bouwer van de Grote Muur, vereniger van de zeven rijken – zijn macht deed honderdduizenden dwangarbeiders kilometers ver reizen. Hij liet boeken verbranden, intellectuelen vervolgen en, niet te vergeten, begaf zich op een obsessieve zoektocht naar onsterfelijkheid.
Kwik speelde hierin een grote rol. In de Chinese oudheid werd het beschouwd als een heilig elixer, een sleutel tot het eeuwige leven. De keizer verwerkte het in dranken, baden, zelfs in zijn graf – ironisch genoeg werd dit hem fataal: zijn dood wordt toegeschreven aan kwikvergiftiging.
Na zijn dood brak er opstand uit; zijn strenge bewind werd verfoeid, het mausoleum bleef echter onaangetast. Gevaarlijk terrein, zelfs voor opstandige menigtes. Pas in de 20e eeuw groeide zijn faam weer, toen archeologen – en het publiek – zich opnieuw verwonderden over zijn nalatenschap.
Een ondergrondse wereld van dansers, schrijftafels en dodelijke rivieren
Wat het mausoleum fascinerend maakt: elke ruimte bevat eigen sculpturen. Je vindt schrijvers met stroken bamboe, acrobaten en muzikanten – met instrumenten die inmiddels verdwenen zijn – maar ook eenden en zwanen van klei. Bijna een momentopname van het hofleven 2200 jaar geleden.
Het geheime graf: geen mens durft naar binnen
De daadwerkelijke graftombe van de keizer zelf? Die is onaangeroerd. Volgens de beroemde Chinese historicus Sima Qian bevat het graf talloze dodelijke vallen – kruisbogen, valkuilen, mechanismen en vooral die symbolische ‘rivieren’ van kwik, bedoeld om het Chinese landschap na te bootsen.
Moderne wetenschappers bevestigen: onder de heuvel zijn daadwerkelijk hoge concentraties kwik gevonden. En het risico op verborgen explosieven is reëel. Tot op de dag van vandaag – het is inmiddels 2025 – heeft niemand het aangedurfd om het centrale graf van Qin Shi Huangdi én zijn Terracottakrijgers echt te betreden, zonder zijn eigen leven op het spel te zetten.
Wat als we het graf ooit openen?
De grote vraag blijft: kunnen we het ooit veilig openen? Chinese onderzoekers zeggen van niet – niet zolang de technologie de kwikdampen, instortingen en explosieven niet kan beheersen. Misschien krijgen we ooit antwoorden – maar voor nu blijft het mysterie van de eerste keizer en zijn leger van terracottamannen een van de grootste archeologische raadsels van deze eeuw.
Pauze in je dag? Dit wist je nog niet:
- Het mausoleum werd gebouwd door meer dan 700.000 arbeiders – een getal dat tot vandaag niet te bevatten is
- De kleuren op de beelden zijn pas de laatste jaren (deels) gereconstrueerd – oorspronkelijk waren alle soldaten kleurrijk beschilderd
- Onderzoekers vonden ruim 100 schepen van brons als vloot, klaar voor een ‘eeuwige reis’
Ga je ooit naar Xi’an – bezoek dan zeker het Terracottaleger-museum. Al is het grootste geheim nog steeds veilig onder de heuvel verborgen.