tussen de zanderige rotsen van een barranco in het zuiden van Gran Canaria leeft een dier dat de meeste mensen nooit zullen opmerken. Op het eerste gezicht zou je zweren dat het gewoon een doorsnee slak is.
Toch is zijn verhaal een wake-upcall over de grenzen van menselijke ingrepen en onze plicht om natuurlijk erfgoed te beschermen. want deze endemische soort, amper bekend buiten een klein groepje experts, staat op het punt te verdwijnen.
Een uniek dier met een fragiele toekomst
Het bestaan van deze slak botst gelijk frontaal met ambitieuze infrastructuurplannen die haar enige woongebied dreigen te wissen van de kaart. Nieuwsgierig over welke soort het precies gaat?
Dit is de unieke slak uit de Barranco de Arguineguín
De platte slak van Arguineguín (Monilearia arguineguinensis) werd pas in 1998 wetenschappelijk beschreven. Het gaat om een landslak die alleen voorkomt in het zuiden van Gran Canaria — en met “alleen” bedoel ik ook echt alleen. Ze leeft exclusief in de Barranco de Arguineguín.
Haar leefgebied beslaat amper 10 km², op slechts 50 tot 100 meter hoogte, waardoor deze soort een van de meest beperkt verspreide diersoorten van het eiland is.
Wetenschappers noemen haar daarom ook wel een symbool voor de kwetsbare eiland-biodiversiteit — en een reden om bedreigde soorten nu echt te beschermen.
Op de rode lijst: kritiek gevaar
De platte slak uit Arguineguín staat op de Rode Lijst van de IUCN (Internationale Unie voor het Behoud van de Natuur), in de categorie “Kritiek” — dat is één stap voor uitsterven in het wild.
Ook het Spaanse Boletín Oficial del Estado neemt de soort op in het officiële overzicht van bedreigde dieren, in de categorie “met uitsterven bedreigd”.
door deze status geniet ze wettelijke bescherming — maar de vraag blijft: zijn de regels effectief, zolang de soort wordt bedreigd door menselijke bouwdrift?
Waarom het mis dreigt te gaan: concrete bedreigingen
Grote infra-projecten in de Barranco de Arguineguín, in het zuiden van Gran Canaria, zijn een rechtstreekse bedreiging voor Monilearia arguineguinensis — de zeldzaamste slak van het eiland.
Het leefgebied van de soort komt direct in de verdrukking door de aanleg van een ontziltingsinstallatie en hoogspanningsleidingen van Red Eléctrica, precies op de plek tussen 0 en 100 meter hoogte waar de slak leeft.
De burgerbeweging Salvar Chira-Soria heeft daarom om een spoedige bouwstop gevraagd. Ze waarschuwen voor schade die niet of heel moeilijk te herstellen is. Willen we deze slakkensoort behouden, dan is er snel en doortastend ingrijpen nodig. En eerlijk gezegd — opnieuw nadenken over grote bouwprojecten op deze plekken.
Wat kunnen we nu doen?
- Steun lokale natuurorganisaties zoals Seo/BirdLife Canarias of Salvar Chira-Soria
- Breng het slapende “slakkenverhaal” tot leven: deel deze info met je vrienden — ja, ook als zij nog nooit op Gran Canaria zijn geweest
- Volg het nieuws rondom infrastructuurprojecten en klimaatbeleid in je regio. Sometimes, kleine veranderingen hebben grote gevolgen voor soorten die niemand kent
- Ga je op vakantie naar Gran Canaria? Respecteer aangegeven wandelpaden in beschermde natuurgebieden
Kleine slak, groot verhaal
De platte slak van Arguineguín, een kleine endemische soort uit Gran Canaria, leeft gevaarlijk door onomkeerbare schade aan haar leefgebied. Ondanks haar status als bedreigde diersoort, is ze nu afhankelijk van directe actie door gemeenschappen en instanties — want als het te laat is, kun je haar alleen nog op oude foto’s terugvinden.
Wist je dit?
Op de Canarische Eilanden komen meer dan 70 soorten landslakken voor die nergens anders ter wereld bestaan. In Nederland kennen we vooral de wijngaardslak en de segrijnslak, maar in Gran Canaria zijn slakken letterlijk lokale helden.