Een onverwachte vondst diep in de bergen van Guerrero
Wat gebeurt er als een gids en een speleologe in plaats van een toeristische route te volgen, besluiten een grot grondig te verkennen? Precies dat gebeurde in september 2023, toen de Mexicaanse gids Adrián Beltrán en de Russische grotexpert Yekaretina Katiya Pavlova in de Tlayócoc-grot afdaalden—ergens midden in de bergen van Guerrero. eigenlijk wilden ze de gangen van deze grot simpelweg in kaart brengen. Maar soms loopt het leven anders. Nadat ze 150 meter diep de duisternis in trokken en zelfs moesten duiken, stuitten ze op iets dat de koers van hun avontuur totaal zou veranderen: een archeologische schat die letterlijk eeuwen op ontdekking had gewacht.
Wat is er zo bijzonder aan de Tlayócoc-grot?
- Locatie: Hoog in de Sierra van Guerrero, op ruim 2.300 meter hoogte
- Natuurlijke rijkdommen: Water en guano—boeren uit de regio gebruiken het als natuurlijke meststof
- Aanvankelijk onbekend: Tot 2023 had niemand vermoed dat hier een verborgen schat van de precolumbiaanse geschiedenis lag
Een tocht naar deze grot betekent overigens: onverharde paden, een rivier doorkruisen, kloven oversteken en — je moet niet schrikken — misschien een slang of poema tegenkomen.
De vondst: oude sieraden midden op stalagmieten
Daar, diep in het donker, vonden Beltrán en Pavlova twee armbanden gemaakt van schelpen, kunstig geplaatst op stalagmieten. Pavlova dacht in eerste instantie zelfs dat het afval was — plastic van een vroegere expeditie, misschien. Maar dichterbij werd meteen duidelijk dat het hier om iets anders ging. ‘Het was ontzettend bijzonder, bijna onwerkelijk,’ vertelde Pavlova later aan het INAH.
En daar bleef het niet bij
Er lagen meer objecten: een derde armband, een gigantische doorboorde schelp (mogelijk van de Strombus sp), zwarte schijfjes die leken op pyrietspiegels en houtskoolresten. In plaats van alles zelf verder te onderzoeken, schakelde Pavlova de experts in. De lokale autoriteiten — dat werkt in Mexico net wat anders dan in Nederland — hebben direct het terrein beveiligd om plundering te voorkomen. In maart 2024 kwam het INAH met een officieel onderzoeksteam terug.
Wat leverde dit onderzoek op?
- Drie armbanden gemaakt van gigas-schelpen (Triplofusus giganteus)
- Grote versierde schelp van mogelijk Strombus sp
- Zwarte stenen schijven, vermoedelijk pyrietspiegels
- Versieringen met zigzaglijnen, S-vormige motieven en gezichten
- Bewerkte stalagmieten — waarschijnlijk om rituelen te faciliteren
Een verloren cultuur blootgelegd
De analyse wees uit dat de objecten dateren uit de Postklassieke periode — ergens tussen het jaar 950 en 1521 na Christus. De meest waarschijnlijke makers: de Tlacotepehua, een vrijwel onbekend volk dat ‘iets’ met metalen deed. Daarbij lijken de sieraden op vondsten uit andere Guerrero-sites, zoals Tehuacalco. Het bijzondere: dit soort objecten in grotten wijst vrijwel altijd op rituelen rond vruchtbaarheid, schepping en kosmologie. Volgens Cuauhtémoc Reyes van INAH Guerrero zijn de motieven op de armbanden duidelijke verwijzingen naar prehispanische verhalen over het ontstaan van de wereld.
Om het af te maken: naast dat deze grot een zeldzaam inkijkje geeft in de rituelen en het symbolisme van een verdwenen cultuur, markeert de vondst ook het officiële archeologische debuut van de regio Carrizal de Bravo. Nog niet eerder is hier onderzoek door professionals gedaan. De lokale gemeenschap is nu sterker betrokken bij de bescherming van hun erfgoed — iets waar we in Nederland misschien best wat van kunnen leren.
Waarom deze vondst u aangaat
Niet alleen omdat avonturen van gewone mensen, zoals Beltrán en Pavlova, inspiratie bieden. Deze ontdekking dwingt ons ons te herinneren: hoeveel kennis over oude culturen nog in verborgen hoeken wacht. En als u ooit in Mexico op vakantie bent — u weet nooit welk verhaal in de volgende grot voor u klaarligt.
tip van mij: niet elke Mexicaanse grot heeft een archeologische schat — maar nieuwsgierigheid brengt u altijd verder dan u denkt.