Let op waar u loopt: Portugese oorlogsschepen aan de kust van North Carolina
De autoriteiten waarschuwen strandgangers langs een strook van zo’n 240 km – van Cape Lookout tot aan de grens met South Carolina – voor een onverwachte bezoeker: de Portugese oorlogsschepen. deze opvallende zeedieren, die wel iets weg hebben van zwevende ballonnen, duiken de laatste dagen massaal op aan de kust van North Carolina. En dat blijft niet onopgemerkt — wie deze dieren per ongeluk raakt, kan behoorlijk schrikken.
Waarom deze waarschuwing?
De Portugese oorlogsschepen – in het Nederlands soms ook ‘blaasjeskwal’ genoemd – zijn geen gewone kwallen, maar gevaarlijke sifonoforen. Hun tentakels kunnen zelfs als het dier dood is nare steken veroorzaken. die steken zijn zelden dodelijk voor mensen, maar ze zijn pijnlijk, laten rode strepen achter en zorgen gegarandeerd voor een minder prettige stranddag.
‘Even een vriendelijke herinnering om alert te zijn’, postte Cape Lookout National Seashore op Facebook. ‘Hun tentakels blijven gevaarlijk voor blote voeten — dus probeer die opvallende blauwe ‘ballonnen’ niet kapot te trappen. De komende dagen zullen ze waarschijnlijk nog te vinden zijn op het strand, dus opletten geblazen!’
Wat maakt het Portugese oorlogsschip zo bijzonder?
Op het eerste gezicht lijken ze op reusachtige kwallen, maar officieel horen ze niet bij dezelfde familie. Volgens Amerikaanse mariene biologen uit het team van de NOAA behoren ze tot de sifonoforen: koloniedieren die bijzonder ingewikkeld in elkaar steken. je vindt ze vooral in warme (sub)tropische zeeën, waar ze dankzij de wind soms met duizenden tegelijk richting het strand drijven.
Een groot deel van hun aantrekkingskracht zit in hun uiterlijk. Het blauwe, paarse of roze ‘zeil’ steekt soms wel 15 centimeter boven het water uit. Het lijkt wel wat op een oud oorlogsschip met volle zeilen — vandaar de naam. maar onder water schuilt het echte gevaar: tentakels die makkelijk 10 meter of meer kunnen worden. In extreme gevallen zelfs tot 30 meter!
Wat te doen als u er eentje tegenkomt?
- Loop altijd om het dier heen — zelfs aangespoeld zijn de tentakels gevaarlijk.
- Krijgt u toch een steek? Spoel direct met zout water (nooit zoet water, dat verergert de pijn!)
- Tentakels verwijderen? Gebruik handschoenen of een dikke handdoek — nooit met blote handen.
- Ernstige klachten, pijn, ademhalingsproblemen? Neem contact op met een arts. In Nederland kennen we soms de knoop met een huisartsenspoedlijn, dus check het specifieke nummer van uw regio.
Bijzondere stranddag in zicht
Je verwacht het misschien niet: honderden kleurrijke ‘ballonnen’ op het strand — ze trekken veel bekijks, maar ze zijn allesbehalve onschuldig. ze blijven vaak dagen liggen, dus wie de komende week plannen heeft voor een uitje naar bijvoorbeeld Scheveningen of het Noordzeestrand, let goed op. Misschien niet zo dramatisch als haaien, maar deze bezoekers verdienen evenveel respect.
Wist u dit?
- De Portugese oorlogsschip is geen individu, maar een samensmelting van vier gespecialiseerde dieren die samen één functioneren.
- Ze drijven op de oceaan dankzij hun gasgevulde ‘zeil’ — eenmaal op het strand drogen ze snel uit. Toch blijven de stekende cellen nog uren (soms zelfs dagen) actief.
- De meeste waarnemingen aan de Nederlandse kust zijn zeldzaam — in 2025 is het weer raak in de VS, maar gelukkig lopen we hier minder risico. Toch: kennis kan nooit kwaad.
Praktische tips voor het strandseizoen 2025
- Zie je iets blauws of paars? Laat het liggen, houd kinderen en huisdieren uit de buurt.
- De EHBO in Noordwijk, Scheveningen en Zandvoort is in het strandseizoen altijd bereikbaar — loop gerust even binnen voor advies.
- Wil je meer weten? Het Noordzeemuseum in Den Helder heeft een prachtige expositie over bijzondere oceaanwezens, waaronder dit fascinerende dier.
Zo blijft een dagje strand in Nederland gewoon leuk, zelfs met onverwachte internationale bezoekers.