u wandelt door de straat, let even niet op – en ineens struikelt u. Nog erger: u rent naar uw trein, koffie en papieren in de hand — en weer dat vervelende obstakel onder uw voeten. In zo’n momenten blijkt de boosdoener altijd dezelfde te zijn: een boom waarvan de wortels het trottoir omhoogduwen.
Voordat u nu bomen onterecht de schuld geeft — bedenk even wie ze heeft neergezet, en of men wist welke soorten níét voor scheve stoeptegels zorgen. Er zijn immers bomen die perfect geschikt zijn voor de smalle straten van Utrecht, Rotterdam of Haarlem, zonder dat ze de tegels uit hun verband trekken. En ja — de manier van planten doet er ook toe.
Deze boomsoorten laten de stoep heel
Staat u op het punt een boom te planten? Vraag uzelf dan even af of de soort wel bij uw straat hoort. Bomen zijn onmisbaar voor onze leefomgeving: volgens meerdere recente onderzoeken (TNO, WUR 2024), zorgt een boom voor minder stress, schonere lucht, beter slapen én zelfs minder kans op chronische ziektes. Kinderen spelen bovendien meer buiten – daar kunnen we in Nederland over meepraten.
Maar sommige bomen zijn helaas berucht om hun agressieve wortelstelsels, denk aan de plataan langs drukke lanen, of populieren in oudere buurten. Wilt u dat voorkomen? Overweeg liever soorten als deze:
- Meidoorn (Crataegus)
- Amelanchier (krentenboompje; groeit prachtig tussen stoeptegels zonder schade!)
- Gleditsia triacanthos (‘Honey Locust’ of valse Christusdoorn)
- Cedrus atlantica (Atlasceder)
- Prunus (sierkers; erg geliefd in Haarlem-Zuid en te zien in de lente op de Keizersgracht)
- Ginkgo biloba (Japanse notenboom)
- Sophora japonica (Honingboom)
- Cornus mas (Gele kornoelje)
- Berberis (zuurbes; voor een kleinere tuin of smalle strook)
Andere factoren: hoe u voorkomt dat bomen stoepen omhoogduwen
Het type boom doet veel, maar minstens zo belangrijk is: hóe u ‘m plant. Bomen zoeken met hun wortels nogal eens het oppervlak op — meestal omdat het water kort onder het maaiveld blijft hangen. Zo groeien wortels naar boven, precies waar wij willen lopen.
In Amsterdam wordt bij vernieuwen van straten steeds vaker gekozen voor slimme aanplantmethodes. Experts — bijvoorbeeld van het project ‘Groen in de Buurt’ van de gemeente Rotterdam — adviseren:
- Graaf een plantgat van minstens 40 cm breed en 1 meter diep.
- Plaats een pvc-buis recht in het gat en vul deze met grove steenslag of hydrokorrels.
- Plant de boom er vlak naast. Vul het geheel aan met voedzame aarde.
- Geef water via de pvc-buis: zo bereikt het vocht direct de diepere wortels en “leert” u de boom zich diep te wortelen. Boven blijft de stoep keurig op zijn plek.
Natuurlijk zijn er uitzonderingen — sommige buurten hebben historische bomen, bijvoorbeeld in de Jordaan of rond Maastricht, die gewoon hun eigen gang gaan. Maar bij nieuw aanplanten heeft u nu alle handvatten in huis om problemen te voorkomen én uw straat groener te maken.
weet u trouwens dat verschillende gemeenten, zoals Den Haag en Amersfoort, subsidie geven voor het aanplanten van deze “stoepvriendelijke” bomen? Mooi meegenomen — en goed voor het milieu.